Szanse na złoto na australijskim Outback’u

W sierpniu cena złota znajdowała się pod presją spadkową ze względu na umocnienie dolara i wzrost rentowności obligacji. W Australii pojawiają się nowe możliwości wynikające z położenia nacisku na technologię, techniki wydobywcze i wydajność oraz kwestie ESG.

Comiesięczne spostrzeżenia Imaru Casanovy (Portfolio Manager) na temat rynku złota i gospodarki, w których nie brakuje jej unikalnych poglądów na temat wydobycia oraz korzyści, jakie inwestorzy mogą osiągnąć, dodając złoto do swojego portfela inwestycyjnego.

Złoto pozostaje pod wpływem amerykańskiej Rezerwy Federalnej (Fed) i siły dolara

W sierpniu wartość złota odnotowała spadek, który zniwelował część zysków osiągniętych w lipcu. Uwaga rynków w dalszym ciągu skupiona jest na działaniach amerykańskiej Rezerwy Federalnej (Fed). Pojawiające się sygnały, że polityka Fedu może jeszcze przez dłuższy czas pozostawać zaostrzona, z możliwością kolejnej podwyżki w tym roku, przyczyniły się do umocnienia dolara i wzrostu rentowności obligacji, wywierając tym samym presję na ceny złota. W sierpniu indeks dolara amerykańskiego (DXY)¹ wzrósł o 1,7%, a rentowność amerykańskich 10-letnich obligacji skarbowych wyniosła 4,34%, osiągając tym samym najwyższy poziom od 2007 r. W rezultacie cena złota spadła poniżej 1900 USD za uncję, 18 sierpnia spadając do najniższego poziomu: 1889 USD. W tym miesiącu utrzymywała się również tendencja do wycofywania środków przez inwestorów z funduszy inwestujących na rynku złota. Złoto jednak po raz kolejny wykazało się odpornością, odbijając się i ponownie rosnąc powyżej poziomu 1900 USD, co nastąpiło zaledwie tydzień później. Wraz z końcem miesiąca odnotowano malejące zaufanie amerykańskich konsumentów i coraz mniejszą liczbę miejsc pracy, co z kolei przyczyniło się do zmniejszenia szans na podniesienie stóp procentowych przez Rezerwę Federalną (Fed) w tym roku. Wraz ze spadkiem rentowności papierów skarbowych i dolara złoto zyskało na wartości i 31 sierpnia zamknęło się na poziomie 1940 USD za uncję, notując miesięczną stratę w wysokości 25 USD za uncję (-1,3%).

Utrzymująca się przepaść w wynikach spółek wydobywających złoto

Zarówno indeks NYSE Arca Gold Miners Index (GDMNTR)², jak i MVIS Global Juniors Gold Miners Index (MVGDXJTR)³ odnotowały spadki odpowiednio o 6,1% i 3,7% w ciągu miesiąca. Mimo że mniejsze spółki wydobywające złoto radziły sobie lepiej niż ich większe odpowiedniki, różnica wartości między akcjami spółek wydobywających złoto a fizycznym kruszcem złota stała się jeszcze bardziej wyraźna. Chociaż ceny złota wzrosły od początku roku o 6,4%, indeks GDMNTR wzrósł tylko o 3,1%. Zwracaliśmy uwagę zarówno na to, że akcje złota są notowane po niższej cenie w porównaniu do wartości samego złota, jak i na to, że są one notowane przy historycznie niskich mnożnikach. Analiza przeprowadzona przez Paradigm Capital, która koncentrowała się na grupie dużych i średnich producentów złota, wykazała, że w oparciu o konsensus oczekiwań spółki wydobywające złoto są notowane przy wskaźniku EV/EBITDA^* na 2024 r., który stanowi około 35% dyskonta w porównaniu ze średnim wskaźnikiem z ostatnich 10 lat.^† Dla porównania indeks S&P 500⁴ jest obecnie notowany przy wskaźniku EV/EBITDA na 2023 r., który jest o ponad 10% wyższy niż średnia wartość tego wskaźnika z ostatnich 10 lat. Nawet gdy uwzględnimy niższe prognozy na przyszły rok, to wskaźnik EV/EBITDA tego indeksu jest zbliżony do średniej wartości tego wskaźnika z ostatnich 10 lat. W sytuacji, gdy ceny złota osiągają niemal rekordowe poziomy, uważamy, że inwestorzy powinni uważnie przyglądać się akcjom spółek zajmujących się wydobyciem złota i ocenić potencjał przyszłych wzrostów ich cen, zwłaszcza w porównaniu z innymi branżami.

W drodze przez Australię

Nie tak dawno mieliśmy okazję przemierzyć kontynent australijski. Biorąc pod uwagę duży dystans, jaki mieliśmy do pokonania, zadbaliśmy o to, by jak najlepiej wykorzystać naszą podróż, odwiedzając liczne zakłady wydobywcze i organizując spotkania z jak największą liczbą firm. Mieliśmy sposobność spotkać się z zarządami ośmiu różnych spółek i zwiedzić sześć znaczących kopalni złota, obejmujących zarówno kopalnie odkrywkowe, jak i podziemne. Byliśmy pod wrażeniem ogromu i skali niektórych zakładów wydobywczych (na przykład kopalni Boddington), a także niezwykłej jakości kruszcu w innych kopalniach (na przykład kopalniach Bellevue i Fosterville). Zaobserwowaliśmy silny nacisk na wdrażanie najnowocześniejszych technologii, innowacyjnych metod wydobywczych i poprawę wydajności, a także zaangażowanie w kwestie środowiskowe, społeczne i te dotyczące ładu korporacyjnego (ESG). Z naszej perspektywy Australia nadal pozostaje czołowym miejscem wydobywczym, zarówno pod względem potencjału, jak i atrakcyjności dla inwestorów (obecnie, biorąc pod uwagę rezerwy posiadane przez spółki, Australia stanowi około 15% całkowitej ekspozycji portfela). Kluczowe kwestie, które omawialiśmy z zespołami zarządzającymi, to m.in: nacisk na redukcję emisji dwutlenku węgla, niedobór wykwalifikowanej siły roboczej oraz rolę technologii w górnictwie w celu obniżenia kosztów, poprawy wydajności i zwiększenia bezpieczeństwa pracowników.

Dla porównania Australia była drugim (na równi z Rosją i tuż za Chinami) największym producentem złota w 2022 r., wydobywając ponad 10% rocznej światowej podaży według United States Geological Survey.^‡ Jeśli zaś chodzi o rezerwy złota, Australia posiada ponad 16% światowych rezerw złota w ziemi. Podczas naszej podróży mieliśmy okazję odwiedzić kopalnie, które łącznie odpowiadają za około 22% rocznej produkcji złota w Australii. Ze względu na wzmożone działania poszukiwawcze, konsolidację regionalną, która zapewnia ekonomię skali, ciągły nacisk na optymalizację i kontrolę kosztów, a także historycznie wysokie ceny złota, oczekuje się, że w dającej się przewidzieć przyszłości branża wydobywcza przybierze na sile.

Oto kilka kluczowych wniosków z naszej podróży:

• Podczas gdy ceny surowców wydają się obecnie spadać, Australia nadal boryka się ze znacznym niedoborem wykwalifikowanej siły roboczej, który ma znaczący wpływ zarówno na koszty, jak i wielkość produkcji, mimo że skutki pandemii COVID-19 w ubiegłym roku zostały w dużej mierze wyeliminowane.
• Wysokie ceny materiałów sypkich, takich jak ruda żelaza, węgiel i lit, w połączeniu z finansowanymi przez rząd projektami mającymi na celu pobudzenie gospodarki, przyczyniły się do nasilenia walki o wykwalifikowaną siłę roboczą. Doprowadziło to do wzrostu płac w przemyśle wydobywczym, ponieważ firmy muszą oferować wyższe płace, aby zatrzymać posiadane talenty lub przyciągnąć nowych specjalistów, w tym absolwentów uczelni. Z niepotwierdzonych źródeł dowiedzieliśmy się, że wynagrodzenie na poziomie 150 000 dolarów australijskich dla młodszego inżyniera nie jest rzadkością.
• Operacje „Fly-In-Fly-Out”, szczególnie powszechne w Australii Zachodniej (na przykład w kopalniach Bellevue i Gruyere), umożliwiają pracownikom podejmowanie działań, które można określić jako „merkantylne”. Na przykład górnicy, mechanicy i inżynierowie, którzy mieszkają w okolicach Perth, mogą polować na oferty pracy o najwyższych wynagrodzeniach, bez konieczności przeprowadzania się lub relokacji swoich rodzin.
• Zakłady wydobywcze zlokalizowane w niewielkiej odległości od głównych zaludnionych obszarów (np. Boddington, Fosterville) cieszą się bardziej opłacalnymi kosztami pracy i mniejszą rotacją pracowników.
• Firmy wydobywające złoto starają się sprostać temu wyzwaniu poprzez „agresywną rekrutację”, szkolenie świeżo upieczonych absolwentów uczelni w pokrewnych dziedzinach (takich jak inżynieria lądowa), a także poprzez automatyzację i technologię.

• Australia jest liderem, jeśli chodzi o postęp technologiczny w przemyśle wydobywczym, a zdalne sterowanie i zautomatyzowane pojazdy przyczyniają się do ciągłej poprawy kosztów, produkcji i bezpieczeństwa.
• W Fosterville i Cowal mieliśmy okazję zwiedzić dyspozytornię i obserwować operatorów naziemnych, zdalnie sterujących pojazdami pracującymi pod ziemią. Technologia ta jest wykorzystywana, gdy warunki gruntowe stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników lub podczas pracy zmianowej w celu usprawnienia operacji i zmaksymalizowania produkcji.
• Najbardziej imponujący przykład innowacji technologicznej, jaki zaobserwowaliśmy, miał miejsce w Boddington, należącym do Newmont (3,60% aktywów netto Strategii). Zobaczyliśmy tam największą zautomatyzowaną flotę transportową w całej branży złota. W Boddington znajduje się obecnie 35 w pełni zautomatyzowanych wozideł Cat^® 793 (o ładowności 400 ton), a w planach jest rozbudowa floty do 40 pojazdów. Chociaż dokładne korzyści płynące ze zautomatyzowanej floty Boddington w porównaniu z tradycyjną flotą są nadal oceniane, oczekuje się, że będą one znaczące.
• W Gruyere, spółce Joint Venture 50/50 pomiędzy Gold Fields (stanowiącej 0,41% aktywów netto Strategii) i Gold Road (nieobjętej Strategią), zespół zarządzający rozważa automatyzację floty wiertniczej w celu zarówno zwiększenia wydajności, jak i obniżenia kosztów pracy. Obecnie działalność stoi w obliczu wyzwań związanych z niedoborem mocy wiertniczych.
• Zarówno w Fosterville, jak i w Boddington, pojazdy są przez cały czas kompleksowo monitorowane i śledzone, w tym te poruszające się pod ziemią. Nigdy wcześniej nie mieliśmy do czynienia z podobnym podejściem. Chociaż jego głównym celem jest niewątpliwie poprawa bezpieczeństwa, oczekuje się, że przyniesie ono również korzyści w zakresie wydajności operacyjnej i wydłużenia żywotności sprzętu.

• Na terenie całej Australii dostrzegliśmy nacisk na ESG, a w szczególności na obowiązek redukcji emisji gazów cieplarnianych (GHG). Producenci złota podejmują proaktywne działania w celu zwiększenia efektywności energetycznej i udziału alternatywnych metod wytwarzania energii, głównie za pomocą energii słonecznej i wiatrowej, w celu osiągnięcia celów wyznaczonych na 2030 r. przy wykorzystaniu obecnie dostępnej technologii.
• Australijski przemysł wydobywczy jest w dobrej pozycji do inwestowania w źródła energii inne niż ropa naftowa, ponieważ wiele oddalonych zakładów wydobywczych polega obecnie na własnej, kosztownej produkcji energii z oleju napędowego. Jedną z zalet zasilania olejem napędowym, pomimo jego kosztów, jest to, że może on uzupełniać alternatywne, ale nietrwałe źródła energii, takie jak energia słoneczna i wiatrowa.
• Inwestycje w infrastrukturę energetyczną są korzystne ze względu na długi okresu eksploatacji kopalń, dostępność tanich gruntów, malejące koszty technologii do produkcji energii słonecznej, dostępność i wysoką pojemność systemów magazynowania energii.
• Podczas naszych ostatnich podróży do Australii i Afryki Zachodniej zaobserwowaliśmy, że obecnie powstają lub planowana jest budowa elektrowni słonecznych. Tendencja ta wydaje się być napędzana przez nieprzewidywalność cen oleju napędowego, malejące koszty inwestycji w energię odnawialną oraz zawodny i/lub kosztowny charakter zasilania sieciowego.
• Mieliśmy okazję zwiedzić w pełni funkcjonalną farmę słoneczną w Gruyere, spółce Joint Venture Gold Fields. Firma wydaje się wyłaniać jako wiodący gracz w tej dziedzinie, z obecną oraz planowaną produkcją energii słonecznej i/lub wiatrowej w swoich zakładach w Australii i RPA.
• W dłuższej perspektywie osiągnięcie całkowitej dekarbonizacji wiąże się z wyzwaniami, przede wszystkim dlatego, że nie opracowano jeszcze odpowiednich rozwiązań w zakresie elektryfikacji dla wozideł sztywnoramowych oraz pojazdów dalekiego zasięgu. Ponadto pojemność akumulatorów, zarówno stacjonarnych, jak i mobilnych, nie jest wystarczająca, aby sprostać wymaganiom użytkowania.