Wat de crisis tussen Rusland en Oekraïne betekent voor uw portefeuille (update)

Samenvatting

Naar aanleiding van de zorgen van beleggers over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne hebben onze portefeuillebeheerders de invloed ervan onderzocht op de verschillende beleggingscategorieën en op mogelijke wijzigingen in de verdeling over die categorieën. In het licht van de aanhoudende ontwikkelingen, die een verschillende impact op de diverse beleggingscategorieën kunnen hebben, zullen wij hieronder tijdig updates plaatsen om onze laatste inzichten te delen.

Het conflict tussen Rusland en Oekraïne domineert de krantenkoppen. Nu de wereld moet toekijken hoe de situatie zich ontwikkelt, zijn veel beleggers bezorgd over het effect daarvan op hun portefeuille.

Naar aanleiding van vragen van beleggers hebben we inzichten verzameld bij onze portefeuillebeheerders over de invloed op de verschillende beleggingscategorieën en op mogelijke wijzigingen in de verdeling over die categorieën.

• Goud
• Bitcoin en cryptovaluta's
• Actieve strategie voor obligaties uit opkomende markten
• ETF's met obligaties uit opkomende markten
• Aandelen uit opkomende markten
• Grondstoffen
• Energie-overwegingen

Goud, update van 28/02/2022

Joe Foster, Portfolio Manager, Gold Strategy: Goud en goudaandelen vormen een veilige haven. We zijn ervan overtuigd dat daar het meeste van kan worden geprofiteerd nu de Russische invasie in Oekraïne een feit is. Dit conflict levert wereldwijd risico's op aangezien ook in andere delen van de wereld vijandigheden kunnen escaleren. De Amerikaanse sancties tegen Rusland hebben de energieprijzen verder omhoog gedreven en de inflatiedruk zal daardoor verder toenemen.

We hebben onze goudstrategie al gepositioneerd, omdat we verwachten dat de goudprijzen omhoog zullen gaan door de inflatie en risico's voor de economie en markten die worden veroorzaakt door de komende rentestijgingscyclus van de Amerikaanse Federal Reserve. De strategie is volledig gericht op goudmijnaandelen, waardoor mogelijk een hefboomeffect op de stijging van de goudprijs kan worden bereikt.

Bitcoin en cryptovaluta's

Matthew Sigel, Head of Digital Assets Research: Laten we eens naar de langere termijn kijken: als Rusland Oekraïne verovert en de controle behoudt over de toekomstige energievoorziening van Europa zonder vijandige reactie van de NAVO, kan de waarde van bitcoin voor het Kremlin toenemen en een tegenwicht vormen tegen de VS. De Russische president, Vladimir Poetin, heeft in het land al eerder "bepaalde concurrentievoordelen" opgemerkt wat betreft mining, gezien het overschot aan energie.¹ Er is nog geen officieel Russisch beleid voor bitcoin.

Het moet gemeld worden dat volgens Bloomberg de Nasdaq 100 dit jaar meer dagelijkse wijzigingen met 1 standaarddeviatie ten opzichte van het vijfjaarlijks gemiddelde heeft gehad dan bitcoin. De relatieve volatiliteit van bitcoin blijft een langdurige neerwaartse trend aanhouden. $ 39.400 en $ 32.400 zijn respectievelijk de retracements van 61,8% en 76,4% als gevolg van de doorbraak na de verkiezingen van 2020, waarbij er nieuwe records werden genoteerd. De hashrate van bitcoin (totaal elektriciteitsverbruik) bereikte deze week een nieuw record volgens Blockchain.com. Dat zou betekenen dat leveranciers het gebruik kunnen gaan verhogen.

Onder de smart contract platforms heeft een risicomijdende omgeving² er eerder voor gezorgd dat Ethereum beter presteerde dan andere protocollen voor smart contracts, alhoewel deze relatie naar mijn mening fragiel is.

Actieve strategie voor obligaties uit opkomende markten, update van 11/03/2022

Eric Fine, Portfolio Manager, Emerging Markets Bond Strategy: Oekraïense obligaties zijn nu heel goedkoop in vergelijking met het verleden. Ze zijn ingestort na de Russische invasie. Vanaf 8 maart 2022 worden obligaties met een kortere looptijd (tot eind 2022) verhandeld tegen ongeveer 36 dollarcent, terwijl obligaties met een langere looptijd (tot eind 2033) worden verhandeld tegen ongeveer 23 dollarcent. De markt houdt duidelijk rekening met een grote kans op wanbetaling. Oekraïne zal zichzelf waarschijnlijk financieren. Volgens de externe financieringsbehoefte van Oekraïne is de financiering voor 2022 met een bedrag van $ 2,7 miljard volledig gefinancierd door de officiële sector, nog voordat er extra steun voor het land werd aangekondigd.

Onze belangrijkste conclusie is dat de invasie terug te zien is in de Oekraïense obligaties, maar niet de kansen op nieuwe internationale steun. Als gevolg daarvan verzamelen we obligaties. We sluiten niet uit dat de Oekraïense obligaties nog meer te lijden zullen krijgen als Rusland Kiev inneemt. Maar als het stof weer is neergedaald, zal een Oekraïne dat zichzelf eenvoudig kan financieren weer boven water komen. We kunnen uiteraard niet wachten tot dat scenario waarheid wordt, omdat de obligatieprijzen dan zullen stijgen. Daarom verzamelen we obligaties. 

ETF's voor obligaties uit opkomende markten, update van 23/02/2022

Fran Rodilosso, CFA, Head of Fixed Income ETF Portfolio Management: Wij zien op dit moment geen grote onmiddellijke gevolgen voor Russische obligaties in lokale valuta, omdat de nadruk ligt op nieuwe emissies en omdat er geen verplichting is om bestaande posities te verkopen. Op de lange termijn kan er echter impact zijn op de liquiditeit als de sancties gehandhaafd blijven en buitenlands eigendom blijft afnemen. Omdat de nieuwe emissies niet in aanmerking komen voor de index zal het gewicht van Rusland in de wereldwijde benchmarks in de loop van de tijd afnemen. Naar verwachting zal Oekraïne eind maart worden opgenomen in de J.P. Morgan GBI-EM Global Core Index. Gezien de veranderlijkheid van de situatie moet elke mogelijke impact op de liquiditeit in de gaten worden gehouden. We verwachten dat de indexaanbieder, J.P. Morgan, doorlopend zal blijven beoordelen of Oekraïne in aanmerking komt tot aan de verwachte datum van opname. De tot dusver genoemde bedrijven zijn momenteel niet opgenomen in de bedrijfsindices die door onze fondsen gevolgd worden.

Elke nieuwe ronde met sancties zal waarschijnlijk zwaarder zijn, maar we zijn ervan overtuigd dat deze gericht zullen zijn op dezelfde doelen: soevereine staatsbedrijven (vooral banken), strategische sectoren en personen. Als er sancties volgen die ertoe leiden dat er geen obligaties meer kunnen worden verhandeld die zijn gerelateerd aan Rusland (inclusief de obligaties die al zijn uitgegeven of uitstaan), dan zullen deze obligaties of het land worden verwijderd uit de indices voor obligaties in opkomende markten.

Onze ETF's voor obligaties uit opkomende markten worden passief beheerd. Allocatiewijzigingen zullen dus het gevolg zijn van wijzigingen die in de indices worden gemaakt. Met dat in gedachten hebben we ons in principe defensief opgesteld om de liquiditeit te beheren als een escalatie van sancties een negatief effect gaat hebben op de liquiditeit van obligaties die door Russische bedrijven zijn uitgegeven. We zijn in dit opzicht gevoeliger voor obligaties die zijn uitgegeven door de staat, staatsbedrijven en uitgevers in strategisch belangrijke sectoren.

Emerging Markets Equity, update van 10/03/2022

David Semple, Portfolio Manager, Emerging Markets Equity Strategy: De Russische invasie in Oekraïne heeft voor verschuivingen in beleggingsportefeuilles gezorgd voor beleggingscategorieën wereldwijd. Nu het conflict tussen Oekraïne en Rusland zich ontwikkelt, hebben we de algehele blootstelling aan Rusland verlaagd en blijven we de situatie nauw volgen. De blootstelling aan Rusland binnen de portefeuille is vanaf eind februari gereduceerd tot 1%. De resterende blootstelling is momenteel geconcentreerd in vier bedrijven die op de binnenlandse vraag zijn gericht en lokale, consumentgerichte merknamen hebben. 

Over het algemeen leiden hogere grondstofprijzen tot betere prestaties in de opkomende markten, maar normaal gesproken gaat dat gepaard met betere wereldwijde groeiverwachtingen en dat is nu niet het geval. Sommige landen, zoals Zuid-Afrika, Brazilië en Indonesië, doen het beter in een klimaat met hogere grondstofprijzen, terwijl netto-importeurs zoals India moeite kunnen hebben met bijvoorbeeld de importkosten van energie. Afgezien van grondstoffen zijn de handelsbetrekkingen van Rusland met de belangrijkste opkomende markten zeer gering. Maar bredere prijsstijgingen van de grondstoffen hebben geleid tot een toenemende discussie over stagflatie. De positieve kant van de medaille is dat deze vrees de centrale banken van de ontwikkelde markten ertoe kan aanzetten voorzichtiger te zijn met het verhogen van de rente en dat de grootste economie, China, actief aan het versoepelen is. In de opkomende markten, waar de rente al op veel plaatsen is verhoogd en waar het inflatieprobleem minder groot is dan in de VS, zijn de reële renteverschillen zeer groot. De basisbalansen, de lopende rekeningen en de buitenlandse directe investeringen staan op het hoogste peil in 15 jaar.

In tijden als deze herinneren wij beleggers eraan dat zij hun aandacht moeten richten op structurele groei op de lange termijn. Succesvolle langetermijnbeleggers wereldwijd overleven kortetermijndalingen door vast te houden aan beleggingsprincipes die de tand des tijds hebben doorstaan. Voor beleggingsportefeuilles in het algemeen kan dit een betere spreiding over beleggingscategorieën (aandelen, vastrentende aandelen en alternatieven) en markten (ontwikkelde en opkomende) inhouden. Met name voor aandelen uit opkomende markten hebben beleggingen in toekomstgerichte, duurzame en structurele groeibedrijven met een goede balans en stabiele winsten in het verleden gezorgd voor veerkracht in de portefeuilles.

Grondstoffen, update van 07/03/2022

Roland Morris, Portfolio Manager en Strategist: Nu de oorlog tussen Rusland en Oekraïne het slechtst mogelijke scenario lijkt te volgen, weerspiegelen de markten de toenemende risico's in verband met het grondstoffenaanbod. Oekraïne en Rusland zijn beide belangrijke leveranciers van verschillende belangrijke grondstoffen. Europa is voor een groot deel van Rusland afhankelijk voor aardgas en de import van ruwe olie. De pijpleiding daarvoor gaat grotendeels door Oekraïne heen. Rusland en Oekraïne zijn samen verder de grootste leveranciers van tarwe, zonnebloemolie en meststoffen voor Europa en het Midden-Oosten. Door de recordhoge prijzen in Europa voor aardgas en elektriciteit wordt de productie van meststoffen en aluminium bovendien stopgezet. Rusland is ook een hele belangrijke producent van aluminium, nikkel en palladium. Voor de oorlog waren er al tekorten voor al deze grondstoffen. We denken dat er op de korte termijn geen eenvoudige manier is om deze tekorten op te vullen.

Energie-overwegingen, update van 08/03/2022

Shawn Reynolds, Portfolio Manager, Natural Resources Equity: Het verbod op Russische olie is de grootste verstoring van de energiemarkten sinds de Arabische olie-embargo's van de jaren zeventig. Deze situatie is volgens ons echter nog ernstiger, omdat dit uiteindelijk alle grondstoffen mee zou kunnen sleuren. Rusland is de op een na grootste producent van energie, materialen en landbouwproducten ter wereld. De VS is de grootste producent en heeft schalieolie en een landbouwindustrie die in principe elk jaar de beschikbaarheid en zekerheid van voedsel vergroot.

Dit is absoluut niet het geval voor Europa, dat in wezen de CO2-uitstoot heeft verplaatst door steeds afhankelijker te worden van exporten van allerlei goederen, van olie, aardgas, tot de meeste metalen en een aanzienlijk deel van de landbouwproducten. Ik denk dat dit in Europa alleen kan worden opgelost via een langetermijnplan voor herinvesteringen in de infrastructuur voor hulpbronnen (zowel traditionele als alternatieve). Dat zal extreem duur zijn en daar zullen veel grondstoffen voor nodig zijn, vandaar de geruchten over een mega-uitgifte van obligaties door de EU.

In combinatie met de heropenende maatschappij, een open en versoepelend China en nog aanhoudende steunmaatregelen voor de pandemie, lijkt de kans op een supercyclus voor alle grondstoffen aannemelijker. En dit zal waarschijnlijk niet verdwijnen nu de mondiale energiezekerheid met de overgang naar een op metalen gebaseerd energiesysteem in handen van China wordt gelegd. De reactie daarop is doorgaande reshoring van groene hulpbronnen.

Wereldwijd zal de economische pijn te voelen zijn, maar de VS staan er het beste voor, hoewel we misschien moeten kiezen uit twee kwaden, Iran en/of Venezuela. Dit zal het politieke moeras van de EU alleen maar verergeren, waarbij de verschillende landen waarschijnlijk totaal andere standpunten zullen hebben en andere vermogens om dit te overleven. Mogelijk worden er dan ook nieuwe politieke blokken gevormd.

Als laatste moeten we kijken naar de MENA-regio. Sommige landen zijn duidelijk exporteurs van energie, terwijl andere netto-consument zijn. De hele regio is sterk afhankelijk van de import van landbouw-/voedselproducten.