De economische groei van China: de eerste hobbel op de weg naar herstel

China heeft altijd een groot aandeel gehad in de wereldwijde groei. De Chinese economie werkt over het algemeen aanzienlijk door in de wereldwijde economie. Aan de hand van enkele grafieken laten we zien op welk punt van de groeicyclus de Chinese economie zich momenteel bevindt. Bovendien geven deze grafieken meer inzicht in de gevolgen van de pandemie. China blijft een belangrijke indicator voor economieën die na de coronapandemie uit hun lockdown ontwaken.

Het aantal coronagevallen is in januari wereldwijd toegenomen en China vormt hierop geen uitzondering (zie de eerste grafiek hieronder). De overheid heeft daarop gereageerd met strengere beperkingen en herinvoering van lokale lockdowns. Dit had negatieve gevolgen voor de binnenlandse economische activiteit (zie de tweede grafiek hieronder).

Meer coronagevallen in China

Bron: Bloomberg. Gegevens per 29 januari 2021.

Afname binnenlandse economische activiteit in China

Bron: Bloomberg. Gegevens per 29 januari 2021.

Deze realiteit was duidelijk af te lezen aan de januaricijfers over de Chinese economie. De PMI (Purchasing Managers' Index)¹  voor de verwerkende industrie van Caixin daalde naar 51,5 en de officiële PMI voor de verwerkende industrie naar 51,3. De PMI voor de dienstensector werd, zoals kon worden verwacht, nog harder getroffen, en daalde naar 52,4. Hoewel beide PMI's binnen de expansiezone bleven (niet onder de 50,0 uitkwamen), zorgde deze tegenvaller voor twijfel over de groeiverwachtingen voor de Chinese economie in 2021. Volgens de heersende marktconsensus houdt de verzwakking in februari aan met een mogelijke uitloop in maart. Vervolgens wordt in het tweede kwartaal een opleving verwacht. Deze verwachting is gebaseerd op de inschatting dat de autoriteiten, ondanks de omvangrijke stimulerende maatregelen in 2020, nog over voldoende armslag beschikken om ook in 2021 de economie op te peppen.

Gezondheidscheck van de Chinese economie: PMI's

Bron: Bloomberg. Gegevens per 31 januari 2021. Resultaten uit het verleden vormen geen garantie voor toekomstige resultaten. Deze grafiek dient uitsluitend ter illustratie.

China heeft de gevolgen van de pandemie inderdaad met forse ingrepen bestreden. De maatregelen waren echter (a) gericht en (b) geringer van omvang dan de maatregelen in de meeste ontwikkelde landen en in veel opkomende landen: in China hadden de maatregelen een omvang van 18,4% van het bbp, terwijl in de VS en de eurozone dit percentage rond de 50% lag.² Verder zijn de autoriteiten, en met name de centrale bank, in de afgelopen maanden en weken minder scheutig geworden met liquiditeiten uit vrees voor financiële bubbels, speculatie, hefboomwerking en oververhitting in sommige economische sectoren, zoals vastgoed. In dit verband wil ik er ook op wijzen dat schaduwfinanciering, wat is gerelateerd aan monopoliebestrijding, in december flink is afgenomen.

Daarmee komen we op de inkrimping van liquiditeiten die in januari in China plaatsvond. Het gevolg hiervan was dat de interbancaire rentetarieven werden opgestuwd naar niveaus die we in de laatste paar jaar niet meer hadden gezien. De interbancaire rentetarieven liggen nu veel dichter in de buurt van het rendement op Chinese 10-jaarsstaatsobligaties. We houden deze trend nauwlettend in de gaten, maar onderstaande grafiek, waarin de inkrimping in een langetermijnperspectief wordt geplaatst, laat zien dat de huidige rentestijging geen abnormaal verschijnsel is. Het beleid van de centrale bank mag dan wat karig lijken, maar getuigt ook van vertrouwen en wijsheid: de People’s Bank of China zet enkele gerichte middelen in die zo nodig kunnen worden teruggedraaid.

Geselecteerde Chinese rentetarieven

Bron: Bloomberg. Gegevens per 29 januari 2021.

Mogelijk zorgen de onverwacht sterke PMI-dalingen van januari ervoor dat het Chinese monetaire beleid in de komende maanden geen drastische koerswijzigingen ondergaat en dat sommige economische partijen, zoals private ondernemingen, kleine bedrijven en mogelijk ook consumenten, zelfs extra ondersteuning krijgen.