Tegengestelde krachten houden goud onder druk

Trendloosheid

De goudprijs bleef in juli rond het niveau van $ 1800 per ounce schommelen doordat tegengestelde krachten de goudprijs in evenwicht hielden. Goud werd in toom gehouden doordat de dollar in de lift zat sinds de FOMC (Federal Open Market Committee) op 16 juni bekendmaakte dat de Fed mogelijk eerder met een verkrappend beleid zou beginnen dan de markt had verwacht. Tegelijkertijd ondervond goud steun van dalende rentetarieven: de rente op Amerikaanse 10-jaarsstaatsobligaties daalde in juli van 1,47% naar 1,22%. De goudprijs steeg deze maand met $ 44,08 (2,5%) en sloot de maand af op $ 1814,19 per ounce. De NYSE Arca Gold Miners Index¹ steeg met 3,1% doordat de grotere producenten meeliftten met de hogere goudprijs. De MVIS Global Junior Gold Miners Index² leverde echter 1,6% in. Kleinere mijnbouwers lopen qua rendement vaak achter in tijden van zwakte op de goudmarkten. De goudprijs maakt een correctie door sinds in augustus 2020 het hoogste punt ooit was bereikt. We verwachten dat junior aandelen het moeilijk blijven houden totdat goud een positiever momentum hervindt.

Verrassend hoge vraag naar goud

Het verslag van de World Gold Council over het tweede kwartaal meldt dat de algemene goudvraag in de eerste helft van het jaar verbeterde, maar nog niet terug is op prepandemisch niveau. De stijgende vraag is vooral toe te schrijven aan de heropleving van corona in India. Dit was op zich volgens verwachting, maar vooral de aanzienlijke omvang van de goudvraag van centrale banken was een positieve verrassing. De nettogoudaankopen van centrale banken bedroegen in de eerste helft van het jaar in totaal 333 ton. Dit was in lijn met prepandemische verhoogde nettoaankopen toen vooral Rusland en China veel goud aankochten.³ Dit jaar zagen deze twee landen af van goudaankopen, terwijl Thailand, Hongarije en Brazilië naar voren kwamen als grote goudkopers. De president van de Thaise centrale bank gaf aan dat met goudaankopen tegemoet werd gekomen aan de belangrijkste reservebeheerdoelstellingen ten aanzien van veiligheid, rendement, diversificatie en afdekking van staartrisico's.⁴

Gemengde signalen

Dalende rentes duiden erop dat de obligatiemarkten vrezen voor economische zwakte, terwijl dollarsterkte duidt op een gezonde economie die beleggingsinstromen aantrekt. Deze uiteenlopende marktvooruitzichten suggereren dat we te maken hebben met hoge onzekerheidsniveaus. De obligatiemarkten gaan gebukt onder toenemende zorgen over de impact van de deltavariant en de gevolgen van het mogelijk afbouwen van de stimulerende maatregelen door de Fed. Daar staat tegenover dat de dollarsterkte erop wijst dat de rentes uiteindelijk gaan stijgen wanneer de economie zich herstelt.

Het kan zijn dat de dollar een goede voorspeller is voor de korte termijn, terwijl obligaties meer inzicht geven in de lange termijn. Fiscale en monetaire stimulerende maatregelen kunnen de economie nog een of twee jaar ondersteunen, ongeacht de problemen die nog door het coronavirus kunnen worden veroorzaakt. Wij denken echter dat de economische groei in gevaar komt zodra de stimulerende maatregelen worden afgebouwd. Zonder de door de overheid kunstmatig toegevoegde liquiditeiten, waar de markten helemaal afhankelijk van zijn geworden, kunnen de aandelen- en obligatiemarkten instorten.

Verborgen inflatie

Verder wordt de inflatie momenteel aangewakkerd door zowel aanbodbeperkingen als door vraag vanuit economieën die herstellen van de pandemie. Over het algemeen volgen de markten momenteel de visie van de Fed dat de huidige inflatie van voorbijgaande aard is. Wij zijn echter van mening dat het recordaanbod van geld, de structureel hogere grondstoffenprijzen, de verschuivingen in arbeidsmarktgerelateerde demografische factoren en het terughalen van naar het buitenland verplaatste bedrijfsactiviteiten, ervoor kunnen zorgen dat we nog lange tijd met inflatie te maken blijven houden. In de Wall Street Journal stond onlangs een artikel over supermarkten die voorraden aanleggen om hun marges te beschermen tegen prijsverhogingen die later dit jaar worden verwacht. Dit is klassiek hamstergedrag dat ook in de jaren zeventig werd gebruikt om inflatie het hoofd te bieden, maar waarmee het probleem alleen maar werd verergerd. Consumenten kunnen soortgelijke strategieën hanteren. Inflatie brengt aanzienlijke risico's met zich mee. En als de obligatiemarkt goed zit met de voorspelling dat er economische zwakte op komst is, kan de huidige inflatie uiteindelijk overgaan in stagflatie.

Irrationele overdaad

Een andere manier om tegen de divergentie tussen de dollar en de obligatiemarkten aan te kijken, is dat de economische signalen waar de markt traditioneel op vertrouwt, zijn verstoord door het radicale fiscale en monetaire beleid dat tijdens de wereldwijde kredietcrisis is begonnen en tijdens de coronacrisis in verhevigde mate is voortgezet. De wereld is verzadigd met liquiditeit dat tegen bijna 0% verkrijgbaar is. Wanneer beleggers wanhopig op zoek zijn naar rendement, kunnen biljoenen dollars de markten in gang houden zonder dat men nog oog heeft voor fundamentele factoren.

Goed gezegd

Democratische vrije markten hebben de samenleving al meer dan tweehonderd jaar veel goeds gebracht op het gebied van gezondheid, welvaart, onderwijs en vrijheid. Volgens ons is er geen enkel ander bestuurssysteem dat ook maar in de buurt van deze verworvenheden komt. Door de enorme onzekerheid over de toekomst van de economie en het vaak onorthodoxe antimarktbeleid waarmee wordt gepoogd deze onzekerheid te bestrijden, komt volgens ons het voortbestaan van deze maatschappelijke voordelen in gevaar. We hebben enkele citaten verzameld waarin onze zorgen worden verwoord:

• "Kapitalisme heeft zijn succes niet te danken aan hebzucht, maar aan de vrijheid om met anderen te handelen en zaken te doen in harmonie met onze door God gegeven aard." Arthur Brooks, hoogleraar Praktijk van publiek leiderschap, Harvard Kennedy School, en hoogleraar Managementpraktijk, Harvard Business School (2015).
• "In de private sector vergeten we vaak onze successen te vieren, omdat concurrentie ons dwingt problemen op te lossen en te streven naar voortdurende verbetering." Ron Johnson, Amerikaans senator voor Wisconsin (2021).
• "Makkelijk verkrijgbare leningen stimuleren onze voorliefde voor onmiddellijke behoeftebevrediging, verstoren ons zelfregulerend vermogen en staan verstandig marktgedrag in de weg. Hierdoor ontstaat een destabiliserende positievefeedbackloop." Peter C. Whybrow, Engels psychiater, bekroond schrijver en hoogleraar Psychiatrie en Gedragswetenschappen aan de UCLA (2015).
• "We mogen wel zeggen dat het erop lijkt dat de $ 12,3 biljoen aan stimulerende maatregelen een eind heeft gemaakt aan de Amerikaanse kredietverzuimcyclus. De obligatiemarkten kennen vrijwel geen faillissementsangst meer." Lisa Abramowicz, Journalist voor Bloomberg Radio and Television (2021).
• "Kapitalisme werkt niet, tenzij kapitaal geld kost. En markten werken niet, tenzij ze mogen stijgen en dalen." Sheila Bair, voormalig voorzitter van de Amerikaanse Federal Deposit Insurance Corporation (2021).
• "Het eerste wondermiddel tegen een slecht geleid land is inflatie van de valuta, het tweede is oorlog. Beide brengen tijdelijk welvaart en permanente verwoesting. Beide zijn een toevluchtsoord voor politieke en economische opportunisten." Ernest Hemingway (1935).
• "In de tweede helft van 2007 lijkt de Amerikaanse economie in een bescheiden tempo te groeien, waarna de groei in 2008 iets sterker wordt en in de buurt komt van de onderliggende trend van de economie." Ben Bernanke, Amerikaans econoom bij de Brookings Institution en voormalig voorzitter van de Fed (2007).
• "De inflatie is aanzienlijk gestegen. De komende maanden blijft de inflatie op een hoger niveau en zal daarna afzwakken." Jerome Powell, voorzitter van de Fed (2021).
• "Voor centrale overheden is de informatie op basis waarvan ze moeten plannen, te volumineus, te vaag en te dynamisch. Zelfs de slimste mensen en de meest competente overheden beschikken over onvoldoende kennis om overweldigend complexe systemen op microniveau aan te sturen. In plaats daarvan kunnen wetenschappelijke, zakelijke en politieke meningsverschillen ons helpen fouten te corrigeren tijdens onze zoektocht naar vooruitgang en waarheid." Brett Swanson in zijn samenvatting van het dankwoord dat Friedrich Hayek in 1974 uitsprak bij het in ontvangst nemen van zijn Nobelprijs (2021).
• "Waarom zouden mensen goud willen bezitten? Het levert immers geen inkomsten op en het kost geld om het te bewaren. Tijdens mijn hele carrière heb ik over dit onderwerp gesproken. En toch vragen mensen zich nog af waaraan ze zich moeten vasthouden nu ze zien hoe de valuta onder druk staat." Sam Zell, oprichter en voorzitter van Equity Group Investments (2021).

We maken ons grote zorgen over de risico's die de onconventionele fiscale en monetaire maatregelen met zich meebrengen voor de vrije markten en het kapitalisme. De maatregelen hebben geleid tot gigantische schulden, uitdijende geldhoeveelheid, assetzeepbellen, inflatie, riskant beleggingsgedrag en toenemende onzekerheid. Daar komt bij dat goedbedoelde maatregelen en regelgeving die sociale rechtvaardigheid en klimaatbeheersing moeten bevorderen, onbedoelde gevolgen kunnen hebben die het bedrijfsleven en de maatschappij kunnen ontwrichten. Wij vinden deze scherpzinnige en bondige citaten van economen, schrijvers en gelijkgestemde beleggers verhelderend. Beleggers zouden deze citaten ter harte moeten nemen en serieus moeten overwegen om in goud te gaan beleggen. Goud is een beleggingscategorie waarvan is gebleken dat deze tegenwicht kan bieden aan brede marktrisico's.